تحقیق درباره زمین شناسی زاگرس

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 9

زمین شناسی زاگرس

چهار سازند ایلام، گورپى، تاربور و امیران، نشانگر بخشى از سنگ‎هاى کرتاسة بالایى زاگرس هستند. بخش پایینى سازند ساچون نیز سنگوارة ماستریشتین دارد.

سازند آهکى ایلام : سازند ایلام به دو رخسارة عمیق و کم عمق دیده می‎شود. برش الگوى این سازند که نشانگر رخساره‎هاى عمیق است، در پایانة شمال باخترى کبیرکوه در 12 کیلومترى شهرستان ایلام اندازه‎گیرى شده است. در این بُرش، سازند ایلام شامل 190 متر سنگ‎آهک‎هاى رسى دانه ریز پلاژیک خاکسترى رنگ با لایه‎‎بندى منظم و میان‎لایه‎هاى نازک شیل، و سن سانتونین – کامپانین است.

وجود قلوه‎هاى درشت هماتیت در پایة بُرش الگو، نشانگر ناپیوستگى رسوبى است که ممکن است به سازند سَروَک و یا سورگاه باشد. ولى مرز بالایى آن با سازند گورپى همساز است.

رخساره‎هاى کم عمق سازند ایلام در نواحى فارس و خوزستان، گسترش دارد که شامل سنگ‎آهک‎هاى قلوه‎اى است که همچنان سن سانتونین تا کامپانین دارد. در برخى نقاط می‎توان ارتباط بین انگشتى دو رخسارة پلاژیک و کم عمق سازند ایلام را دید.

سازند شیلى گورپى : بُرش الگوى این سازند در تنگ پابده در شمال مسجد سلیمان (میدان نفتــى لالى) 320 متر ستبرا دارد، ولى پیش از معرفــى این بُرش، به این واحد سنگى « مـارن دزک »، « مارن‎هاى گلوبیژرینا »، گفته می‎شد که شامل سازند گورپى و سازند پابده بود.

در بیشتر نواحى زاگرس، سازند گورپى شامل مارن، شیل‎هاى خاکسترى مایل به آبى است که میان‎لایه‎هایى از سنگ‎آهک‎هاى نازک رُسى دارد و به دلیل زود فرسا بودن، سیماى آن فرسوده است. در فارس داخلى، رخسارة آهکى سازند تابور، به طور بین انگشتى جانشین سازند گورپى می‎شود. اگرچه مرز زیرین گورپى با سازند ایلام (درزیر) تدریجى دانسته شده، ولى سطح هوازده در این مرز می‎تواند نشانگر دگرشیبى خفیف باشد. در نقاطى که ایلام وجود ندارد، گورپى روى سَروَک بوده و در این حالت، ناپیوستگى رسوبى پیش از سازند گورپى آشکارتر است. مرز بالایى سازند گورپى با سازندهاى مختلف است. در لرستان مرز بالایى گورپى با شیل‎هاى ارغوانى سازند پابده با شواهدى از دگرشیبى فرسایشى است. سازند گورپى، در همه جا همزمان نیست. در نواحى فارس و خوزستان مرز زیرین گورپى، سانتونین و مرز بالایى آن ماستریشتین است. در لرستان، لایه‎هاى زیرین به سن کامپانین و لایه‎هاى بالایى تا پالئوسن ادامه دارد. سازند گورپى، سنگ پوش مخازن نفتى سَروَک است.این سازند (گورپى) داراى دو عضو آهکى رسمى (امام حسن، سیمره) و یک عضو غیر رسمى (آهک منصورى) است (مطیعى، 1372.

« عضو آهکى امام حسن » 114 متر سنگ‎آهک‎ رُسى، ستبرلایه، ریز دانه و خاکسترى به همراه میان‎لایه‎هاى مارن است. به دلیل سختى بیشتر، در درون شیل‎هاى گورپى برجستگى دارد. این عضو بیشتر در لرستان و فروافتادگى دزفول دیده شده است.

« عضو آهکى سیمره » شامل سنگ‎آهک‎هاى قهوه‎اى رنگ داراى دو کفه‎ای‎هاى نوع لوفا است و در مقایسه با بخش آهکى امام حسن، رخسارة کم عمق‎ترى دارد.

« عضو آهکى منصورى » یک سنگ‎آهک نریتیک منقطع در سازند گورپى است که در باختر خوزستان برونزد دار، ولى به سمت شمال خاورى ناپدید می‎شود.

سازند آهکى تاربور : سازند آهکى تاربور یک واحد سنگ‎چینه‎اى از نوع ریف‎هاى رودیستى است که در فارس داخلى توسعه دارد. به همین‎رو، بُرش الگوى آن در کوه گَدوان و در نزدیگى روستاى تاربور در استان فارس مطالعه شده است. در محل الگو، سازند تاربور حدود 527 متر سنگ‎آهک‎هاى توده‎اى با مقدار فراوانى صدف است که میان دو واحد کمى هوازدة سازند گورپى (در زیر) و سازند ساچون (دربالا) قرار دارد. همبرى آن با واحد زیرین (گورپى) هم‎شیب و ناگهانى است ولى در مرز بالایى آن مقدارى قلوه‎هاى آهنى وجود دارد که به یک ناپیوستگى رسوبى اشاره دارد.

سنگواره‎هاى گوناگون به ویژه لوفتوزیاLoftusiaو سایدرولیتسSiderolitesنشانگر زمان کامپانین – ماستریشتین و شرایط ریف ‎است. وجود برخى سنگواره‎هاى گروه خامى و تریاس سبب شده بود تا این سازند به سن ژوراسیک و یا تریاس دانسته شود که این تصور نادرست است (مطیعى،

سنگ‎هاى آذرین با ساخت بالشى به صورت بین لایه‎اى و یا سنگ‎هاى آذرین درونى بازیک، متعلق به ترشیرى بالایى نیز در این توالى تداخل دارند (مطیعى، 1372

گفتنى است که از فارس داخلى به سوى جنوب باختر، سازند تاربور تغییر رخساره می‎دهد. نخست به سنگ‎آهک‎هاى نازک لایه با منشأ عمیق و سپس با رخسارة شیلى سازند گورپى جانشین می‎شود.سازند آوارى امیران: سازند آوارى امیران شامل حدود 871 متر سیلت سنگ و ماسه‎سنگ به رنگ سبز زیتونى تیره تا قهوه‎اى و مقدارى سنگ‎آهک‎ و کنگلومرا با رخسارة فلیش گونه است، به همین‎رو، گاهى با نام فلیش‎هاى امیران از آن یاد می‎شود. در حوالى خرم‎آباد، بخش پایینى فلیش‎هاى امیران کنگلومرایى است که به آن « بخش کنگلومراى خرم‎آباد » نام داده‎اند

سازند امیران فقط در شمال خاورى لرستان برونزد دارد. به همین دلیل بُرش الگوى آن در تاقدیس امیران، در کنار راه اندیمشک – خرم‎آباد (نزدیک روستاى معمولان) اندازه‎گیرى شده است. مرز پایینى امیران با مارن‎هـــاى خاکستــرى رنگ سازند گورپــى هم‎شیب و تدریجــى است. مرز بالایــى آن ممکن است بــه « سنگ‎آهک‎هاى تله‎رنگ » و یا « کنگلومراى کشکان » باشد. امیران به طور جانبى به سازندهاى گورپى و پابده تبدیل می‎شود

بررسیهای باستان شناسی – انسان شناسی در ایران امروزی برای شناسایی دوره پارینه سنگی، هم جدید و هم محدود است. به دلیل همین دو امر، اطلاعات به دست آمده نیز بسیار ناچیز و در محدوده ظن و گمان است. ولی به نظر می رسد که با توجه به جغرافیای طبیعی و وضعیت اقلیمی ایران، در این سرزمین دستهای کوچکی از انسان به صورت پراکنده قادر به زیست و تامین